U Derveni će sutra biti obilježen 4. jul – Dan oslobođenja grada u odbrambeno-otadžbinskom ratu, u kojem je sa ovog područja poginulo 608 srpskih boraca, a više od 4.000 ih je ranjeno.
Derventu su u proteklom ratu okupirale jedinice regularne Hrvatske vojske, kao i pripadnici domaćih paravojnih hrvatsko-muslimanskih jedinica. Za vrijeme njihove okupacije počinjeni su veliki zločini nad ovdašnjim srpskim stanovništvom. Mnogi su odvedeni u logore u vojnom skladištu Rabiš i u bivšem Domu JNA u gradu, gdje su bili izloženi najsurovijim oblicima mučenja, neki ih nisu ni preživjeli.Nakon oslobođenja u derventskom mjestu Čardak, gdje je tokom aprila i maja svirepo ubijeno 37 Srba, pronađena je masovna grobnica u kojoj su bilo tijela njih 19.
Stradale su kompletne porodice, kao što je bili Lazarevići, otac, majka i sin koji su ubijeni u svojoj kući, zatim Živkovići – otac, majka i sin, bračni par Zorić.
Bivši logoraši pričali su da su prvo razdvojili djecu i žene od odraslih muškaraca, da su žene kasnije pustili, ali su ih silovali i maltretirali, dok su muškarci danima bili zatvoreni u logorima.
Program obilježavanja počeće u 10.30 časova polaganjem vijenaca poginulim borcima Vojske Republike Srpske kod Centralnog spomenika.
Parastos poginulim i umrlim borce planiran je u 10.45 časova, nakon čega će biti organizovan svečani prijem u prostorijama Centra za kultru.
Borbe za oslobođenje Dervente trajale su dvije sedmice, nakon čega su ukinuti logori, zaustavljena zarobljavanja, mučenja i protjerivanja srpskog naroda, što su od ranog proljeća do 4. jula 1992. godine činile hrvatsko-muslimanske snage.
Predsjednik Skupštine opštinske Boračke organizacije Čedo Vujičić rekao je ranije da je od ranog proljeća 1992. godine život stao u jednom dijelu opštine život. Trajalo je sve do oslobođenja, 4. jula.
“To područje bilo je okupirano, bili su logori, zarobljavanja, mučenja, protjerivanja i druge vrste torture”, naveo je Vujičić.
Operacije za oslobođenje Dervente počele su u junu i trajale su 15 dana. Bilo je mnogo poginulih, rekao je Vujičić, a među njima je bio i pukovnik Trivun Trive Vujić, komandant 327. brigade.
Vujičić je dodao da je u završnim borbama za oslobođenje Dervente učestvovala 327. brigada, koja je bila na glavnom pravcu napada, Osinjska brigada, jedinica “Vukovi sa Vučijaka” i jedinice iz drugih opština.
Organizatori obilježavanja su gradska Boračka organizacija Derventa i grad Derventa.