U Gornjoj Lupljanici, u subotu i nedjelju (26. i 27. decembra), sniman je video materijal koji će biti dio materijala koji će uz prijedlog da srpski narodni običaj „koledavci“ bude proglašen nematerijalnim kulturnim dobrom Srba iz Bosne i Hercegovine biti upućen Organizaciji UN za obrazovanje, nauku i kulturu (UNESCO), rekao je direktor Javne ustanove „Turistička organizacija opštine Derventa“ Damir Kljajić.
Pojasnio je da su „koledavaci“ karakteristični za šire dobojsko područje, a riječ je o prerušenoj „svadbenoj povorci“, koja ide od kuće do kuće, pjeva „koledavske“ pjesme i prima darove od domaćina i njihovih ukućana kako bi godina bila bogata i plodna. „Koledavci“ idu po selu uoči pravoslavnih Materica, a grupu sačinjavaju muškarci prerušeni u „domaćina“ koga prate „muzičari“, u „mladu i djevera“, „babu i djeda“ te u „mačku“, „jarca“, „miša“, „pijanca“…
– Incijativa da ovaj običaj bude zaštićen i proglašen kulturnim dobrom potekla je od Muzeja Republike Srpske, a Regionalni muzej u Doboju koordiniše aktivnosti prikupljanja materijala na dobojskom području. „Turistička organizacija opštine Derventa“ zadužena je za prikupljanje materijala u opštini Derventa, istakao je Kljajić.
U ovogodišnjoj „koledavskoj“ skupini u Gornjoj Lupljanici bilo je više od 20 ljudi, i to je jedna od najvećih ikad organizovanih povorki u ovom selu. Koledavci su obišli najveći dio domaćinstava u selu.
„Domaćin“ Petko Kuzmanović rekao je da su skoro sva domaćinstva koledavcima otvorila vrata, „mladu“ darivali novcem, a ostale koledavce orasima, grahom, rakijom ili vinom, te raznim slatkišima.
– Učestvovao sam oko 40 puta u „koledavcima“, a ovogodišnja povorka bila je jedna od najbrojnijih i najbolje organizovanih. Povorka je krenula u 16 časova, a cijelo selo smo obišli do ponoći. Nakon toga smo se družili uz muziku i mezu, a prikupljene dorove smo razdijelili licitacijom. Od novca smo obezbjedili ručak, a darivaćemo i našu crkvu, dodao je Kuzmanović.
„Djever“ je bio Dragan Jošić, koji takođe godinama učestvuje u koledavcima. „Mlada“ je bio Goran Radanović, „baba“ Novak Brestovac, „djed“ Dragoljub Brestovac, a na šargiji i violini su svirali Aleksandar Kuzmanović i Goran Jošić. „Koledavci“ su ove godine organizovani i u drugim derventskim selima – Velikoj Sočanici i Donjoj Lupljanici, a u nekim djelovima dobojskog kraja se organizuju prve subote poslije Nikoljdana.
Turistička organizacija opštine Derventa